Poniżej jest podany w całości artykuł z kwartalnika "Teka Zamojska",
zeszyt 3, 1938 r. na temat "Bitwy pod Zwierzyńcem w1906 r." Jest w nim
opisana postać, działalność i losy niejakiego Antoniego Wajszczuka z
Sitańca, młodego "bojowca" Organizacji Bojowej PPS - niepodległościowej
organizacji (http://pl.wikipedia.org/wiki/Organizacja_Bojowa_PPS)
utworzonej i kierowanej w tym okresie przez późniejszego Marszałka i
Naczelnika Państwa Polskiego, Józefa Piłsudskiego. (http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=J%C3%B3zef_Pi%C5%82sudski&oldid=278709252).
Czasopismo to i artykuł zostały odnalezione w Bibliotece Narodowej w
Warszawie przez naszego przyjaciela i bliskiego współpracownika,
Władysława Sobeckiego.
We wczesnym okresie naszych badań genealogicznych, podczas któregoś ze
spotkań z członkami Gałęzi Zamojskiej ktoś wspomniał, ze przed Druga Wojna
Światową została opublikowana w Zamościu jakaś książka "o Wajszczukach".
Były to osoby należące do ówczesnego młodego pokolenia i nikt nie
wiedział, czy nie pamiętał szczegółów - "obiło się im o uszy"! Podobno
byli tam opisani jacyś Wajszczukowie aresztowani przez Kozaków przed, czy
w czasie Pierwszej Wojny Światowej za działalność anty-rosyjska i
niepodległościowa. Zostali oni wywiezieni na Sybir i ślad po nich zaginął.
Podano nam wówczas imiona Antoniego (0449) i Pawła (0450), synów Pawła
(0404) z Sitańca - (http://www.wajszczuk.v.pl/polski/drzewo/zamojszczyzna_pawel.htm#0449)
- daty ich urodzenia nie były znane i przypuszczano, ze ich aresztowanie
(i śmierć) miały miejsce w 1919 roku (w czasie wojny
polsko-bolszewickiej)? Dalsze poszukiwania i wywiadywanie się były bez
rezultatów.
Przegląd ksiąg parafii Sitaniec w sierpniu 2006 roku (za lata 1872-1905) w
Archiwum Państwowym w Zamościu udokumentował narodziny trzech najstarszych
synów tegoż Pawła (0404) - pierwszy z nich, Antoni urodził się w 1883 r. i
zmarł w 1886 r. Po nim urodził się w 1885 r. Piotr (a nie Paweł!) - nadal
nic o nim nie wiadomo! W 1888 roku urodził się następny syn, któremu
nadano również imię Antoni (aby uczcić poprzednio zmarłego?). Wszystko
wskazuje na to, ze jest to Antoni opisany w poniższym artykule.
(Pozostają jeszcze do ustalenia losy jego starszego brata Piotra. Losy
kolejnych dzieci Pawła i ich rodzin są nam naogol znane - oprócz Jerzego
ur. w 1895 r.)